spojrzeć się
  • Interpunkcja indywidualna
    21.02.2017
    21.02.2017
    Szanowni Państwo,
    czy w zdaniu Za nic na świecie nie pójdę na ten mróz! No chyba, że suto mi zapłacą można dopuścić przecinek we wskazanym miejscu? Myślę o zapisie wypowiedzi ustnej, w której na chyba pada akcent. Nie jestem w stanie przekazać poprzez formularz efektu prozodycznego, o którym myślę, ale mam nadzieję, że można to sobie wyobrazić: spowolnienie w trakcie wymawiania chyba. Coś w znaczeniu ‘no ewentualnie… w ostateczności mogę to zrobić’.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • jeszcze o ęsi i am
    8.07.2003
    8.07.2003
    Dzień dobry, to właściwie niezupełnie jest pytanie, bo odnosi się do odpowiedzi, której Pan M. Bańko udzielił osobie zainteresowanej słowami ęsi i am. Otóż słowa am używają tylko bardzo małe dzieci, dopiero uczące się mówić, bo DO NICH tak mówią opiekunowie. Am oznacza jedzenie, zarówno czynność, jak i to, co jest na talerzu. Najczęściej mówi się zachęcająco: „No, a teraz am, am (a teraz dam ci coś do zjedzenia, a teraz zjedz, a teraz otwórz buzię i pozwól, że wpakuję ci tam łyżeczkę z kaszką)” albo: „O, jakie dobre am, am (spójrz, jak to na talerzu apetycznie wygląda!)”.
    Ukłony dla całej Redakcji.
  • lekarz pisarz
    4.02.2013
    4.02.2013
    Czy zestawień w tytule Encyklopedycznego słownika lekarzy pisarzy w literaturze światowej albo w nazwie Unii Polskich Pisarzy Lekarzy nie powinno się zapisywać z dywizem? Moim zdaniem lekarz i pisarz są określeniami równorzędnymi, o czym świadczy chociażby ich przestawność.
  • meteorolog i synoptyk
    23.10.2006
    23.10.2006
    Jak to jest z meteorologiem i synoptykiem? Przejrzałem definicje w różnych słownikach i najogólniejsze podsumowanie może być takie, że w ich świetle meteorolog to ktoś, kto przewiduje pogodę, a synoptyk to meteorolog, który przewiduje pogodę – czyli definicja synoptyka sugeruje, że meteorolog jest szerszym pojęciem, ale definicja meteorologa sugeruje, że to to samo.
  • pod ostrzałem
    31.12.2002
    31.12.2002
    Czy słowa ostrzał i obstrzał użyte przenośnie (np. być pod ostrzałem opinii, setek oczu, spojrzeń) zawsze konotują znaczenie negatywne typu 'nadmierne, męczące zainteresowanie skupione na kimś'?
  • Post
    20.04.2017
    20.04.2017
    Szanowni Państwo,

    nie jestem pewny łączliwości składniowej słowa post.
    Zerknij na post użytkownika Abrakadabra
    czy
    Zerknij do postu użytkownika
    A może obie formy?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Skracać czy nie skracać?
    23.03.2006
    23.03.2006
    Czy dużym przestępstwem będzie użycie w tym samym tekście różnie wyrażonego słowa rok: „W roku 2005 rozpoczęto prace nad….” i „Pracę zakończono w 2005 r.”. Ze względu na szczupłość miejsca zależy mi na pozostawieniu skrótu, ale czasami chciałabym podkreślić, że chodzi o rok 2005.
    Serdecznie pozdrawiam – Krystyna Jędryczkowska
  • wpół przymknięty czy wpółprzymknięty?
    5.04.2002
    5.04.2002
    W „Innym słowniku języka polskiego PWN” w haśle wpół jest przykład „Wyjął z teczki wpół wyblakłą kartkę papieru”. Ale jest też hasło wpół- jako cząstka tworząca przymiotniki. W „Nowym słowniku ortograficznym PWN” mamy więc hasła wpółobłąkany, wpółprzegniły itd. Szczególnie mnie intryguje, dlaczego inną miarę przyłożono do słów przegniły i wyblakły, skoro oba są takim samym przypadkiem gramatycznym – albo obydwa są przymiotnikami, albo (w zależności od szkoły) obydwa są imiesłowami biernymi.
    Jeszcze lepszy przykład (bo dotyczący tego samego wyrazu) można znaleźć w „Słowniku języka polskiego” pod red. W. Doroszewskiego. W haśle wpół czytamy: „Zarzucił wędkę i wpół przymkniętymi oczami obserwował korek na wodzie"; ale oprócz tego jest osobne hasło wpółprzymknięty.
    Przypomina to trochę problem pisowni nie z imiesłowami – w jednych kontekstach rozróżnienie między pisownią łączną i rozdzielną było istotne, kiedy indziej treści wyrażone przez jedno i drugie były niemal synonimiczne. Wygląda na to, że tu jest podobnie i że w zasadzie dałoby się obronić pisownię wpół przegniły wbrew słownikowemu rozstrzygnięciu. Czy jednak rzeczywiście? I co wtedy z przymiotnikami nie pochodzącymi od czasowników?
    Proszę o wyjaśnienie tej trudności.
    Dziękuję.
  • wszystko+mający
    7.11.2006
    7.11.2006
    Dzień dobry.
    W pewnej reklamie telefonów komórkowych pojawia się określenie wszystko mający. Czy pisownia taka jest poprawna? Czy należałoby raczej zapisywać wszystkomający, na podobnej zasadzie jak wszystkowidzący czy wszystkowiedzący?
    Podkreślam także, iż z kontekstu reklamy wynika, iż telefon jest raczej wszystkomający 'uniwersalny, posiadający niezmiernie dużo funkcji' aniżeli wszystko mający 'mający wszystko, zawierający wszystko w sobie'.
    Dziękuję.
  • Wyleźć – wylezą, gwarowo: wylazą
    26.07.2017
    26.07.2017
    Szanowni Państwo,
    ostatnio znajoma z Białostocczyzny zdziwiła się, że użyłem formy wylezą. Stwierdziła, że odkąd pamięta, mówi wylazą oraz wylazę. Zastanawiam się, czy może chodzić o regionalizm.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego